1. Wanneer wordt code geel gegeven?

,,Als de kans op gevaarlijk weer aanwezig is kan de code worden afgegeven. Dus als het regent, bij gladheid en sneeuw, onweersbuien, slecht zicht of windstoten. Maar in de praktijk betekent dat eigenlijk gewoon goed opletten en in het verkeer je stuur goed vasthouden”, zegt Charlotte Fijnaut van het KNMI. ,,Want als het op deze weertypen echt gevaarlijk wordt kan de code worden opgewaardeerd naar oranje of zelfs rood.”

Bij die laatste categorie is het serieus opletten geblazen, want dan kunnen bomen en kranen omvallen en vrachtwagens en caravans van de weg raken.

2. Wie kondigt de code eigenlijk af?

Weerdeskundigen over de hele wereld hanteren dezelfde kleuren om het gevaar aan te duiden. In ons land is dat het KNMI, dat als overheidsinstituut de veiligheidstaak heeft om weerswaarschuwingen uit te geven. Vaak worden die dan één op één overgenomen door provincies, gemeenten en organisaties als Rijkswaterstaat, die er dan - zoals donderdag - een eigen interpretatie aan geven.

3. Waarom roepen ze op thuis te werken?

Rijkswaterstaat deed dat donderdag omdat bij code geel de kans op gevaarlijk weer 60 procent is. ,,Maar dan nog zijn het omstandigheden die niet extreem zijn zoals bij oranje of rood. Dus als je gewoon oplet en je aan de verkeersregels houdt, heb je weinig te vrezen. We hebben de oproep gedaan omdat we in de praktijk zien dat bij dit weer met windstoten vaak files ontstaan. Om te voorkomen dat dit gebeurt en mensen achteraan in de rij aansluiten hebben we dit advies afgegeven”, zegt Melanie van Jaarsveld.

4. Was het donderdag terecht dat de code werd afgegeven?

,,Het was onstuimig en vanuit het KNMI was het niet meer dan logisch. Maar de oproep om thuis te werken was overdreven|”, zo stellen de ANWB en bergingsbedrijven in ons land. „Het lijkt alsof Rijkswaterstaat dat doet omdat daardoor minder auto’s op de weg zijn en ze minder vaak in actie hoeven komen bij files en incidenten”, zegt Sander Vlaar van Bergnet. „Er stond wat meer wind en het regende wat, maar dat mag toch geen reden zijn om te vragen om mensen te vragen thuis te blijven. Nee, dit is weer een typisch Nederlandse reactie.”

5. Moeten we code geel voor de weg nog serieus nemen?

„Daarin moet iedereen zijn eigen verantwoordelijkheid nemen”, stelt Arnoud Broekhuis van de ANWB Verkeersinformatie. „Maar in mijn optiek is het voor verkeersdeelname absoluut geen reden om binnen te blijven. Bij oranje of rood geldt dat niet en moet je andere afwegingen maken. Maar geel betekent eigenlijk iets ruiger Nederlands weer. Je zag het donderdag ook dat het aardig doorreed. Op zijn hoogtepunt stond er op de snel- en provinciale wegen 660 kilometer file. Dat was iets meer dan op een normale ochtendspits op deze dag, die met de dinsdag altijd al drukker is. Maar we moeten er voor waken dat de oproep thuis te werken niet devalueert. Alleen als het echt noodzakelijk is voor de veiligheid zou dat gevraagd moeten worden. En dat was gisteren absoluut niet het geval.”