Eerste rookvrije bushalte van Drenthe staat in Emmen. De andere 921 volgen de komende twee jaar. 'Roken moet als iets niet-normaals worden beschouwd'

De Drentse gedeputeerde Nelleke Vedelaar en de Emmer wethouder Raymond Wanders bij de eerste rookvrije bushalte in Drenthe. De abri staat in het centrum van Emmen. Foto: Jan Anninga
Een sigaretje opsteken in de kroeg, in de trein of achter de computer op kantoor. Nog niet zo gek lang geleden was dat heel normaal, maar tegenwoordig doet niemand dat meer. Bij bushaltes roken nog altijd mensen. Er staat ook nergens dat dit niet mag of niet gewenst is.
In Drenthe gaat dit veranderen. Alle 922 abri’s voor busvervoer worden de komende twee jaar voorzien van de woorden rookvrij en rookvrije bushalte. De eerste abri nieuwe stijl is er al. In Emmen, langs de Hondsrugweg, vlakbij het gemeentehuis. ,,Heel goed dit. Zoveel mogelijk kinderen moeten in een rookvrije omgeving op kunnen groeien’’, zegt de Emmer PvdA-wethouder Raymond Wanders.
Bewustwording bij rokers creëren
Het beleid om rookvrije bushaltes te maken in Drenthe wordt door de provincie en alle gemeenten omarmd. Het is niet iets compleet nieuws, maar Drenthe loopt landelijk gezien hierbij volgens gedeputeerde Nelleke Vedelaar wel redelijk vooraan.
,,Roken op openbare plekken waar veel mensen komen moet nog minder normaal worden. Niet alleen omdat niet-rokers last van de rook kunnen hebben, maar ook om nog meer bewustwording bij rokers te creëren. Als kinderen opgroeien in een omgeving waarin zij veel rokers zien, is de kans groter dat zij ook zelf gaan roken. Het behoeft geen betoog dat wij dat zoveel mogelijk tegen willen gaan.’’
Elf procent tussen 12 en 16 jaar rookt
Uit onderzoek uit 2021 blijkt volgens Vedelaar dat in Drenthe zo’n elf procent van de jongeren tussen de twaalf en zestien jaar rookt. Twee jaar daarvoor, voor het uitbreken van corona, was dat 7,6 procent. ,,We hopen met het instellen van rookvrije bushaltes ook een bijdrage te kunnen leveren om dit percentage weer naar beneden te krijgen.’’ Wanders knikt. ,,Vraag een volwassene. Ik denk dat niemand graag ziet dat zijn of haar kind gaat roken. Dan helpt het dat roken steeds meer als iets niet-normaals wordt beschouwd.’’
‘Hier sturen we de politie niet op af’
Volgens Paul Kamps, secretaris van de Drentse mobiliteitsraad, staan alle abri’s in Drenthe op grond van de provincie of van een gemeente. ,,Niemand verzette zich daar tegen het plan om alle bushaltes rookvrij te verklaren. Integendeel!’’ En wat nu? Worden de toch al vaak overbelaste politiemensen opgezadeld met nog een taak? Het op de bon slingeren van rokers in bushokjes? ,,Nee’’, zegt Vedelaar. ,,Hier sturen we de politie niet op af. Het instellen van rookvrije zones bij bushaltes moet je echt zien als een actie om mensen bewuster te maken. We hopen dat mensen er rekening mee houden en hun gedrag erop aanpassen.’’
‘Stoppen is makkelijker gezegd dan gedaan’
Wanders, zelf een roker, heeft dit volgens eigen zeggen al gedaan. ,,In het verleden stak ik ook op het sportpark rustig een sigaret op. Nu doe ik dat al geruime tijd niet meer. Ik rook alleen nog op plekken waar niet veel andere mensen mij kunnen zien of er last van kunnen hebben.’’
Stoppen? ,,Jazeker, dat wil ik graag. Maar dat is helaas makkelijker gezegd dan gedaan. Ik heb een periode gehad dat ik vijf jaar lang niet rookte. Jammer genoeg ben ik daarna weer begonnen.’’
Vedelaar behoort sinds kort tot het groeiende leger niet-rokers en ze hoopt dat dit zo blijft. Roken is de belangrijkste vermijdbare oorzaak van ziekte en overlijden in ons land.