De tirannie van verdienste | Door de ogen van

Ton Bargeman.

Ton Bargeman. Foto: André Weima

Waarom hebben we het toch steeds over mensen die afhaken? Klopt dat wel? Ja het klopt!! In het boek van Michael Sandel ( De tirannie van verdienste, over de toekomst van de democratie ) over afgehaakt Amerika geeft hij een analyse van de ontwikkeling van de democratie in Amerika.

In die analyse komen een aantal zaken aan de orde die één op één ook van toepassing zijn op Nederland. Misschien zo hier en daar nu nog in een wat lichtere vorm.

Ik wilde hieronder bij een paar wat langer stilstaan.

Allereerst heeft Sandel het uitgebreid over de Elite van Amerika. De verhouding arm rijk is daar danig verstoord. De allerrijksten zorgen ervoor dat hun kinderen (of ze het nu aankunnen of niet) allemaal naar de universiteit gaan. Ze kopen met veel geld en donaties een plek voor hun kinderen. 95 procent van de studenten aan universiteiten komen uit rijke gezinnen!

Onder Trump zijn de belastingen voor de rijksten ook nog aanzienlijk verlaagd, waardoor het verschil tussen arm en rijk alleen maar groter is geworden.

Banken

Sandel combineert dat met de situatie bij de banken en ondernemingen. Die vindt hij zorgelijk, omdat banken vooral bezig zijn met producten te ontwikkelen voor diezelfde allerrijksten. Daardoor hebben de banken nauwelijks nog ruimte om hun eigenlijke werk (onder andere het aan ondernemers verstrekken van kredieten) uit te voeren. Daarbij constateert hij een grote kloof tussen wat de managers van de banken elkaar aan salaris toekennen en wat de werkelijke bijdrage van die managers is aan het algehele welzijn.

In Den Haag maakt men zich zo langzamerhand drukt over de enorme marges die banken ‘pakken’ op het door spaarders ingelegde spaargeld. Het is schandalig dat de banken over de hoofden van en ten koste van diezelfde spaarders hun winsten (het verschil tussen hypotheekrente en de rente op door u ingelegd spaargeld) zo enorm kunnen laten stijgen. Maar in feite doen de bedrijven hetzelfde. Vorige maand kwam er een studie uit van het FNV over alle beursgenoteerde bedrijven in Nederland.

De omzet van al die bedrijven steeg met 21 procent. De winst steeg met 36 procent. En de uitkeringen aan de aandeelhouders stegen met 59 procent!

Loonsverhogingen schuld?

Dit terwijl aan de andere kant de vakverenigingen, alleen door middel van stakingsacties, de werkgevers bereid krijgen/vinden om een fatsoenlijke extra beloning op arbeid voor elkaar te boksen. Meneer Knot van de DNB vond die gevraagde verhogingen (10 procent) te fors en vroeg de vakbonden het vragen om loonsverhoging te beperken tot niet meer dan procent!

Maar hij vergat daarbij wel aan de bedrijven te vragen te stoppen met het verder verhogen van hun winstmarges. Dat is de kant kiezen van het grootkapitaal, maar ook het idee laten bestaan dat een te hoge inflatie zou zijn ontstaan door de loonsverhogingen voor de werknemer. Een totaal verkeerde beeldvorming!

Op die manier zorgt ook hij er voor, dat onze inwoners afgehaakt blijven!

In de volgende column wil ik ingaan op een aantal mogelijke oplossingsrichtingen.